Anne baba olmak harika bir deneyimdir. Bebeğiniz büyüdükçe her gün yeni şeyler öğrenirsiniz. Bazı deneyimler anne baba için hazine değerindeyken, bazı deneyimler ise neredeyse bir kabusa dönüşür. Özellikle bebeğin uyku düzenine ayak uydurmak anne babaların zorlu görevlerinden biridir. Peki bebekler gece neden uyumaz? Bebeğin gece uyumaması neden kaynaklanır? Bu yazımızda bebeğin gece uyumaması tehlikeli midir? Bu yazımızda bu sorulara cevap vereceğiz.
Yeni doğan bebekler gün boyu uyur ve geceleri düzenli aralıklarla uyanır. Bu normal ve sağlıklı bir durumdur. Ancak bebeğiniz büyüdükçe uyku düzeni değişir ve gece boyunca uyumayı öğrenmeye başlar.
Ancak bazı durumlarda bebek huzursuzlanır ve gece uyumaz. Bebeğin gece uyumaması veya sık sık uyanması anne babalar için kaygı verici bir durum haline gelir. Çoğunlukla anne baba ne yaparsa yapsın bu sorunu çözmek imkansız gibi görünür.
Bebeğin gece uyumaması çoğunlukla endişe verici bir durumun belirtisi değildir. Bebeğin gece uyumaması susamaktan, acıkmaktan, yorgunluktan, diş çıkarmaktan ya da kolikten kaynaklanabilir. Bu sorunlar giderildiğinde çoğunlukla bebek gece boyunca uyumaya başlar.
Bebeğin Gece Uyumaması Neyden Kaynaklanır?
Şimdi gelin “Bebekler gece neden uyumaz?” sorusunu detaylı olarak cevaplandıralım.
1. Acıkma ve Susama
Bazı bebekler gece acıktığında uyanır. Bebeğiniz ister mamayla beslensin, isterse de emzirilsin bebek gece uykusu esnasında ya da uyumadan hemen önce açlık hissedebilir.
Yeni doğan bebekler sıklıkla beslenmelidir. Özellikle emzirilen bebeklerde anne sütü kolaylıkla sindirildiğinden sıklıkla emzirilmesi gerekir. Bebeğiniz 6 aydan büyükse ve henüz katı yiyeceklere geçmediyse gece acıkması ve buna bağlı olarak uyanması mümkündür.
Bebeğiniz yoğun bir büyüme döneminden geçiyorsa normalden daha fazla acıkabilir. Genellikle yoğun büyüme dönemleri şunlardır:
- 7-10 gün arası dönem,
- 3 haftalık,
- 6 haftalık,
- 3 aylık,
- 6 aylık ve
- 9 aylık dönemdir.
Mamayla besleniyorsanız bu dönemde daha fazla mama vermeniz gerekebilir. Bebeğinizi emziriyorsanız süt rezervinizden endişe duymadan bebeğinizi emziriniz. Süt üretiminiz bebeğinizin ihtiyaçlarına göre kendisi azalıp artacaktır. Ayrıca emzirmeden sonra susuzluk hissederseniz bu dönemde bol sıvı tüketiniz.
Tıpkı acıkma gibi susama da burada önemli bir faktördür. Bebeğinizin sıvı ihtiyacını gün boyunca giderin ve bebeğiniz 6 aydan büyükse süte ek olarak su da verebilirsiniz.
Bebeğiniz 6 aydan küçükse su vermeden önce mutlaka doktorunuza danışınız.
2. Uyku Propu
Uyku propu bebeklerin gece uyumaması nedenleri arasında en yaygın olanlardan biridir. Bebeğiniz bir uyku propu ile uyumaya alışmışsa gece uyanıp yine bu propu isteyebilir. Uyku propu bebeğinizin uyumak için alışık olduğu bir emzik, bir şişe, kucak ya da emzirme gibi alışkanlıklar olabilir.
Gece boyunca bebeğinizin uyku döngüleri derin uyku ve hafif uyku arasında değişir ve hatta bebeğiniz bir iki dakikalığına uyanıp tekrar uykuya dalabilir. Kendi kendine uyumayı öğrenen bebekler size ihtiyaç duymadan tekrar uyuyacaktır. Ancak bebeğiniz emzirme, biberon ya da emzik gibi bir uyku propuna alışkın ise muhtemelen bu olmadan kendiliğinden uyuyamayacaktır. Bebeklerin gece uyanması çoğunlukla bundan kaynaklanmaktadır.
3. Düzenli Uyku Saatlerindeki Değişiklik
Söz konusu olan uyku olunca tutarlılık son derece önemlidir. Bebeğinizin uyku rutinindeki değişiklik derin bir şekilde uyumasını engelleyebilir.
Bebeğinizin gündüz ve gece hormon döngülerini düzenlemek için düzenli bir uyku düzeni izlenmesi çok önemlidir. Bu alışkanlık bebeğin her gün aynı saatte uykusunun gelmesini ve uykuya dalmasını kolaylaştıracaktır.
Bebeğinizi yatağa çok erken ya da çok geç koymayın. Öğleden sonra veya akşam saatlerinde uyutmaya çalışmayın. Bu durum bebeğinizin gece uyandığında tekrar uykuya dalmasını zorlaştıracaktır.
2005 yılında International Journal of Nursing Studies dergisinde yayınlanan araştırmaya göre son gündüz uykusu ile gece uykusu arasındaki zaman uzadıkça küçük bebekler gece uyandıklarında tekrar uykuya dalmak için daha az yardıma ihtiyaç duymaktadır.
4. Aşırı Yorgunluk veya Aşırı Uyarılma
Yetişkinler yorulduklarında ve aklında çok fazla düşünceler dönerken uykuya dalmakta zorlanırlar. Tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi bebekler de aşırı yorulduklarında iyi uyuyamazlar. Bebekler aşırı uyuduklarında daha az uyurlar, daha fazla uyanırlar ve huysuzlanırlar.
Aşırı uyarılmaya neden olan ortamlar da bebeklerin sakinleşmesini zorlaştırır. Gürültü, oyuncaklar, insanlar ve elektronik ekranlar bebeğin derin bir şekilde uyumasını zorlaştırır. Bu nedenle gece uyku saati yaklaşmadan önce bebeğin fiziksel olarak çok hareketli olması engellenmelidir.
Bebeğiniz için sessiz ve sakin bir uyku rutini oluşturmaya çalışın. Ilık bir duş, masaj, kucaklama ve sarılma, sekince masal okuma, kucakta emzirme veya besleme, kollarda taşıma veya sallama gibi uygulamalar bebeğinizin uyumadan önce sakinleşmesine yardımcı olacaktır.
Bu uygulamalar bebeğin gece boyunca derin bir şekilde uyumasına, gece daha az uyanmasına ve sabahları daha mutlu bir şekilde uyanmasına yardımcı olacaktır.
5. Hastalıklar, Kolik, Diş Çıkarma
Bebeğin gece sık uyanması belirli sağlık problemlerinin de işareti olabilir. Karın ağrısı, gaz, asit reflü, nezle ve diş çıkarma belirtileri bebeklerde uyku problemlerine yol açabilir.
Nezle veya üst solunum yolları enfeksiyonu geçiren bebekler burun tıkanıklığı y
a da öksürme nedeniyle gece uyanabilir. Bunu önlemek için bebeğinizin uyuduğu odaya bir nem cihazı koyabilirsiniz.
Bebeklerde diş çıkarma belirtileri de gece uyanmasına yol açabilir. Gece boyunca bebeğin çevresinde dikkatini çeken şeyler onun diş ağrısını hissetmemesini sağlayabilir. Ancak gece olduğunda bebeğin dikkatini dağıtacak daha az unsur olduğu için bebek diş ağrısını daha fazla hisseder.
Diş çıkarma döneminde bebeğin emzirilmesi rahatlamasına ve gece boyunca uyumasına yardımcı olabilir.
6. Size Yakın Olmak İstemesi
Bebeklerde 6-8 aylık dönemde ayrılık kaygısı başlayabilir ve 5 yaşına kadar devam edebilir.
Bu dönemde bebek geceleri sıklıkla uyanabilir, ağlayabilir ve tekrar uyumayı reddedebilir. Bunun nedeni bebeğin uyandığında sizi çevresinde görememesi durumunda yaşadığı korkudur. Bu durumda onun tek istediği sizi görmek ve yakınında olduğunuzu hissetmektir.
Journal of Family Psychology dergisinde 2010 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre bebeklerde uyku saatinde duygusal olarak yakınlık gösterilmesi bebeğin uyumasını kolaylaştırmada ve gece boyunca uyumasını sağlamaktadır.
Bebeğinize kendi kendine uykuya dalmayı öğretmeye çalışıyorsanız uyku saatinde daha az yanında bulunmaya çalışınız. Bebeğiniz gece uyanıp ağlamaya başladığında odasına girin, kendinizi gösterin. Yavaş yavaş görüş alanından çıkın ve tekrar girin. Böylece bebeğiniz yanından ayrıldığınız korkusunu daha az yaşayacaktır.
7. Ortamda Rahatsızlık Veren Unsurlar
Bebeğiniz bir odada uyuduğunda uyurken onu başka odaya götürürseniz uyandığında kafa karışıklığı ya da korku yaşaması muhtemeldir.
Bebeğinizi tüm gece uyuyacağı yerde uyutun ve aynı ışık, ses, sıcaklık ve benzeri ortamı sağlamaya çalışın.
Bazı durumlarda ısı değişiklikleri bebeğin uykusunu etkileyebilir. Bebeğinizin terlemesine neden olacak kadar sıcak ya da üşümesine neden olacak kadar soğuk olmamasını sağlayın. Gerekiyorsa üstünü daha fazla örtebilirsiniz.
Işıklar da bebeğinizin uykusunu etkileyebilir ve uyku döngüsünü bozabilir. Işıklandırma uyumayı sağlayan melatonin hormonunun salgılanmasını bastırır. Bebeğinizin ışıklardan rahatsız olduğunu düşünüyorsanız ışıklandırmayı azaltabilirsiniz.
8. Gündüz Uyumamak
Gündüz uykusu bebeğin büyümesi ve gelişimi için son derece önemlidir. Gündüz uykusu olmazsa bebeğiniz aşırı yorulur ve gece uyuma kapasitesi azalır.
Bununla birlikte bebeğinizin gündüz doğru saatlerde uyuması önemlidir. Bebeğiniz akşamüstü uyuduysa gece uyuma şansı azalacaktır.
Bebeğiniz sabah saatlerinde ya da akşamüstünün erken saatlerinde esnemeye başlarsa uyumasına yardımcı olmaya çalışın. Ayrıca bebeğiniz uyuduysa onu uyandırmayın. Uyandırılmak bebeğinizin huzursuzlanmasına neden olacaktır.
9. Yeni Gelişim Becerileri
Bebeğiniz yeni bir beceri kazandığında, örneğin emeklemeyi, tekme atmayı, yuvarlanmayı, oturmayı veya ayakta durmayı öğrendiğinde muhtemelen sürekli bunu denemeye çalışacaktır. Hatta uykudayken bile!
Heyecan verici yeni bir beceri bebeğinizin gece uyandığında bile bunu denemeye çalışmasına neden olabilir. Bu durum bebeğinizin gece uyandığında tekrar uykuya dalmasını zorlaştıracaktır. Bebeğinizin yeni öğrendiği becerileri uygulaması için gündüzleri bolca fırsat yaratmaya çalışın.
10. Yeterince Güneş Görmemek
Gündüz vakitlerinde güneşe ve gece saatlerinde karanlığa maruz kalmak bebeğinizin karkadyan ritmini ayarlamaya ve gece boyunca uyumasına yardımcı olur. Temiz hava ve güneş ışığı bebeğiniz için yararlıdır ve daha iyi uyumasına yardımcı olur.
Journal of Sleep Research dergisinde 2004 yılında yayınlanan araştırmaya göre 6-12 haftalık bebeklerde gündüz güneş ışığına maruz kalmak gece daha iyi uyumayı sağlamaktadır.
Ayrıca güneş önemli bir D vitamini kaynağıdır. D vitamini bebeğinizin büyümesi ve gelişimi için önemlidir.
http://www.smrv-journal.com/article/S1087-0792%2811%2900068-2/abstract
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2869.2004.00435.x/full
http://jpepsy.oxfordjournals.org/content/36/1/36.full.pdf+html
http://www.aasmnet.org/resources/practiceparameters/review_nightwakingschildren.pdf
http://www.journalofnursingstudies.com/article/S0020-7489%2804%2900226-3/abstract
