Doğum Lekesi ve Hemanjiyom Türleri ve Tedavisi Hakkında Her Şey

Doğum lekesi doğuştan gelen veya doğumdan hemen sonra oluşan renkli cilt lekeleridir. Doğum lekeleri kahverengi, ten kengi, siyah, açık mavi, pembe, beyaz, kırmızı veya mor gibi farklı renklerde olabilir. Bazı doğum lekeleri yalnızca cilt yüzeyindeki renk değişimlerinden ibaretken, bazıları cilt yüzeyinden yükselir veya cilt altındaki dokulara yayılır.

Doğum lekesi neden olur?

Doğum lekelerinin nedeni henüz bilinmemektedir. Doğum lekelerinin birçoğu kalıtsal değildir. Halk arasında doğum lekelerinin nedenleriyle ilgili çeşitli hikayeler anlatılsa da, bunların herhangi birisinin doğum lekesinin nedenini açıkladığı henüz kanıtlanmamıştır.

Doğum Lekeleri tedavi edilebilir mi?

Doğum lekelerinde tedavi gerekli değildir. Doğum lekeleri genellikle çocuk büyüdükçe stabil kalır. Ancak kan damarı tümörlerini (hemanjiyom) işaret edebilecek bazı bölgelerin, konumları nedeniyle tedavisi gerekir. Örneğin bir çocuğun göz çevresinde oluşan bir hemanjiyom çocuğun görme becerisini etkileyebilir. Nadir durumlarda doğum lekeleri karaciher, akciğer, mide veya bağırsaklardaki büyümelerle birlikte görülür.

Doğum Lekelerinin Türleri

Doğum lekeleri temel olarak ikiye ayrılır: vasküler doğum lekeleri (kan damarlarıyla ilişkili) ve pigmentli doğum lekeleri. Vasküler doğum lekeleri doğumdan önce veya hemen sonra gelişen, genellikle pembe veya kırmızı renkli lekelerdir. Pigmentli doğum lekeleri doğumda kendini gösteren cilt işaretleridir. Bu işaretler kahverengi, siyah, lacivert veya füme renginde olabilir.

Kırmızı Doğum Lekeleri nasıl teşhis edilir?

Çoğu vakada hekim kırmızı doğum lekesini cildin görünüşüne göre teşhis eder. Daha derin doğum lekeleri MRI, ultrason, CT taramaları ve biyopsi gibi testlerle doğrulanır.

Hemanjiyomlar

Hemanjiyom gençlik döneminde ortaya çıkan ve doğum lekesi gibi görünen vasküler bir tümör türüdür ve oldukça yaygındır. Genellikle ağrısız ve zararsızdır. Nedeni henüz bilinmemektedir. Lekenin rengi bölgedeki kan damarlarının aşırı gelişmesinden kaynaklanır.

Hemanjiyom ve doğum lekesi türleri arasında şunlar yer alır:

• Çilek hemanjiyomu (çilek lekesi, nevus vaskülaris, kapiller hemanjiyom, hemanjiyoma simplex) vücudun herhangi bir yerinde görünebilse de genellikle ciltte, saç derisinde, sırtta ve göğüste yaygındır. Küçük, sıkışık kan damarlarından oluşurlar. Doğumda görülebileceği gibi doğumdan sonraki birkaç hafta içerisinde de gelişebilir. Genellikle hızlı bir şekilde gelişir, sabit boyutta kalır ve yerleşir. Çoğu durumda çilek hemanjiyomları çocuk 10 yaşına gelene kadar ortadan kaybolur. Sonrasında hemanjiyom bölgesinde bazı hafif renk değişiklikleri kalabilir.

• Kavernöz Hemanjiyom (angioma cevarnosum veya cavernoma) çilek hemanjiyomlarına benzer ancak daha derindir. Kavernöz Hemanjiyom kanla dolu kırmızı-mavi renkte gözenekli bir yapıdadır. Kavernöz Hemanjiyomların bazıları genellikle okul çağından önce kendiliğinden geçer.
• Şarap lekesi: Açılmış kılcal kan damarlarından oluşan kırmızı-mor renkte doğum lekeleridir. Bu doğum lekeleri en çok yüzde görülür ve boyutu değişebilir. Şarap lekeleri genellikle kalıcıdır (tedavi edilmediği sürece).
• Somon Lekesi (Leylek ısırığı): Yeni doğan bebeklerde görülen oldukça yaygın bir doğum lekesidir. Bu lekeler cilt üzerinden görülebilen küçük kan damarlarından oluşur. Genellikle alın, göz kapağı, kaşların arası ve boyunda görülür. Genellikle bebek büyüdükçe kaybolur.

Hemanjiyom Belirtileri

Hemanjiyom doğuştan gelebilir, ancak daha ziyade bebeğin ilk birkaç aylık döneminde ortaya çıkar. vücudun herhangi bir yerinde kırmızı bir leke olarak oluşur. çoğunlukla yüzde, saç derisinde, göğüste veya sırtta görünür. Bir çocukta genellikle tek bir hemanjiyom görülmektedir. Bazı çocuklarda, özellikle çoklu doğumlarda bir çocukta birden fazla hemanjiyom görülebilir.

Bebek 1 yaşına gelene kadar kırmızı leke hızla büyür ve ciltten yükselen süngerimsi bir kitle haline gelir. Daha sonra hemanjiyom duraklama evresine girer ve nihayetinde yavaş yavaş kaybolmaya başlar.

Hemanjiyomların yaklaşık yarısı 5 yaşına kadar kaybolmaktadır. Geri kalanı ise 10 yaşına kadar yok olmaktadır. Doğum lekesinin rengi gittikçe solarken, bazı durumlarda ciltte hafif bir renk değişimi kalıcı olabilir.

Hemanjiyom ve Kırmızı Doğum Lekesi Tedavisi

Somon lekesi ve çilek hemanjiyomu gibi birçok kapiler doğum lekesi geçicidir ve tedavi gerektirmez. Kalıcı lezyonlarda iyileştirici kozmetikler yararlı olabilir. Oral kortisteroidler hızlı bir şekilde büyüyen ve görüşü engelleyen hemanjiyomları küçültebilir.

Ciddi hemanjiyomlarda ümit verici yeni tedavilerden biri de yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan bir ilaç olan proparanaloldür.

Yüzdeki şarap lekeleri darbeli boya lazeri ile erken yaşta tedavi edilebilir.

Kırmızı doğum lekelerine yönelik diğer tedaviler şunlardır:

• Kriyoterapi,
• Lazer ameliyat
• Ameliyatla alma

Bazı vakalarda doğum lekesi çocuk okul çağına gelene kadar tedavi edilmez. Ancak, hemanjiyomlar görme veya nefes bozukluğu gibi durumlara neden oluyorsa veya çocukta içine kapanıklığa yol açıyorsa daha erken tedavi edilir. Hemanjiyom tedavisi şu seçenekleri içerir:

Kortizosteroid İlaçları: Kortizosteroidler hemanjiyomun büyümesini engellemek ve enflamasyonu durdurmak için hemanjiyom içerisine enjekte edilebilir.

Beta-blockerlar: Timolol jel gibi lokal beta-blokerlar küçük, yüzeysel hemanjiyomlarda 6-12 ay boyunca kullanılabilir. Bunlar aynı zamanda küçük, ülserli hemanjiyomların tedavisinde de etkilidir. Bu ilaçların genellikle güvenilir olduğu bilinmektedir.

Lazer Tedavisi: Lazer tedavisi hemanjiyomun alınması için uygulanır. Bazı durumlarda ameliyat sonrasında cerrah kızarıklığı azaltmak ve daha hızlı iyileşmeyi sağlamak için de lazer tedavi kullanılabilir.

Medikal Jel: Becaplermin (Regranex) jeli genellikle yüzeydeki cilt hemanjiyomlarındaki ülseri tedavi etmek için kullanılır. Bu jelin hemanjiyomun kendisi üzerinde bir etkisi yoktur. Diğer tedaviler başarısız olduğunda ikincil tedavi olarak uygulanabilir. Bununla birlikte bu jelin kullanımı ile ilgili belirli riskler de bulunmaktadır. Bu riskleri doktorunuza danışınız.

Ameliyat: Hemanjiyom büyükse veya göz gibi hassas bir bölgedeyse cerrahi müdahale yoluyla alınması yoluna gidilebilir.

Hemanjiyom ve kırmızı doğum lekeleri önlenebilir mi?

Hemanjiyom ve kırmızı doğum lekelerini önlemek için henüz bilinen bir yöntem bulunmamaktadır.