Enseden Gelen Baş Ağrısı Tehlikeli mi? Nasıl Geçer?

Enseden gelen baş ağrısı genellikle boyun tutulması, boyun fıtığı veya spinal sinirlerdeki bir sorundan kaynaklanmaktadır. Boyundaki bir rahatsızlıktan ya da boyun yaralanmasından kaynaklanan baş ağrılarına tıpta servikojenik baş ağrıları denilmektedir. Enseden gelen baş ağrısı şiddetli küme tipi baş ağrılarına ya da gerginlik ağrılarına neden olabilir. Bu yazımızda baş ve boyun ağrısı nedenleri ve boyun ağrısını geçirmek için yöntemler üzerinde duracağız.

Enseden gelen baş ağrısı boyun veya baş bölgesinde keskin ve sürekli bir zonklama yapabilir. Etkilenen boyun sinirlerinin hangileri olduğuna bağlı olarak kafatasının arkasında, şakak kemiğinde ya da tek bir gözün arkasında zonklama hissedilebilir. Bu tür baş ağrısı kişiye sanki bıçak saplanıyormuş hissi vermektedir. Başın arkasında veya boyunda hissedilen ağrı omurgaya doğru ilerleyebilir ve orta düzeyde sırt ve omuz ağrısı ile omuzlarda güçsüzlük hissine neden olabilir.

Boyun Anatomisi

Boyun omurganın üst kısmını (servik omuru) oluşturan 7 omurdan oluşur. Britannica Ansiklopedisi ensede omurganın bir parçasını oluşturan önemli sinirlerin olduğunu belirtmektedir. Ayrıca boynun arka tarafında boyun kasları da bulunmaktadır.

Birinci omur (C1) kafatasının altına tutunur. Son omur (C7) ise kürek kemiğinin en üstündeki torasik bölgeye tutunmaktadır. Her bir omur içerisinde şok emici olarak görev yapan küçük jel benzeri yapılar bulunmaktadır.

Ayrıca boyunda başa ve beyine kan akışını sağlayan önemli damarlar da bulunmaktadır. Boyun oldukça esnektir ve başınızı çeşitli yönlere döndürebilmenizi sağlar.

Boyun, bağlar, boyun kasları veya omurlarda gerçekleşen herhangi bir sorun kafa tasının altından, enseden gelen baş ağrısı problemine yol açabilir.

Boyun ağrısı baş ağrısına neden olur mu?

Boyun tutulması, boyun ağrısı ve baş ağrısı çok çeşitli faktörlerden kaynaklanabileceğinden bunların nedenini tam olarak belirlemek zor olabilir.

Servikal disklerdeki yıpranma çatlamalar spinal sinir köklerine baskı yapar. Bu durum boyun, baş ve orta omurgada keskin bıçak saplanması şeklinde ağrılara neden olur. Diğer dejeneratif servikal disk problemleri de enseden gelen baş ağrısı problemlerine yol açabilir.

Harvard Medical School uzmanlarına göre enseden gelen baş ağrısı kafa tası veya boyun kasları ve eklemleri ile ilgili problemlerden kaynaklanabilir. Bu da baş sanki bir mengene arasında sıkıştırılıyormuş gibi bir ağrıya neden olur. Ayrıca enseden gelen baş ağrısı boyundaki ve baştaki kan damarlarının doğru işlev görmemesine bağlı olarak da gerçekleşebilir. Bu sorunların biri veya birkaçı bir araya gelerek çeşitli düzeylerde baş ağrısı ortaya çıkabilir.

Enseden Gelen Baş Ağrısı Belirtileri

Kafatasının alt bölgesindeki boyun ağrısı ve eş zamanlı baş ağrısı boyun kası tutulması ya da boyu fıtığının tek belirtisi değildir.

Romatoloji uzmanları enseden gelen baş ağrısı belirtileri hakkında şu bilgileri vermektedir:

Boyun tutulması ya da boynu hareket ettirme zorluğu ortaya çıkaran boyun ağrıları,
Omuzda sinir sıkışması nedeniyle omuz ağrısı
Servik omurdaki inflamasyon ya da boyun ağrısı nedeniyle kollardan birinde güçsüzlük hissi,
Kürek kemiğine ve oradan kola yayılan karıncalanma hissi.
Başın alt tarafına bir şey batıyormuş gibi hissetme
Enseden gelen baş ağrısı bir yaralanmadan kaynaklanıyorsa çürüme ve şişlikler

Enseden Gelen Baş Ağrısı Nedenleri

Şimdi gelin enseden gelen baş ağrısı nedenleri ne olabilir detaylı bakalım.

Boyun Tutulması

Omurga ya da boyun sinirleri ile ilgili herhangi bir hasar kasların gerilmesi nedeniyle boyun tutulması problemine yol açabilir.

Boyun tutulması boyundaki yapılar ya da organlarla ilgili herhangi bir hasar veya problem ile ilgili de olabilir. Kafa arkasındaki lenf bezlerinin şişmesi, boyun kaslarının tutulması veya diğer organlar ile ilgili problemler enseden gelen baş ağrısı sorununu ortaya çıkarabilir. Eş zamanlı olarak omuz ağrısı ve omuz tutulması da görülebilir.

Bazı durumlarda boyun tutulması tehlikeli bir durum değildir. Mayo Clinic uzmanlarına göre menenjit hastalığında boyun tutulması, başta zonklama ağrısı ve ani ateş yükselmesi gibi semptomlar ortaya çıkabilir. Bu belirtilerden herhangi birini fark etmeniz halinde ve baş ağrısı dayanılmaz bir hal alıyorsa tıbbi yardım alınmalıdır.

Yanlış Yastık ve Yatak Seçimi

Sabahları enseden gelen baş ağrısı ile uyanmak yanlış yastık veya yatak seçiminizden dolayı boyun tutulmasından kaynaklanabilir.

Uzmanlara göre rahat bir yatakta uygun bir yastıkla yatmak sabahları boyun ağrısı ve baş ağrısı problemini önlemeye yardımcı olacaktır. Ayrıca uzmanlar uyku pozisyonunun da omurgayı ve boynun doğal eğimini desteklemesi gerektiğini belirtmektedir.

Sabahları boyun ağrısı ve baş ağrısı problemini önlemenin yolları:

Yana dönerek ya da sırt üstü yatarak omurgayı desteklemek.
Servik omuru daha iyi destekleyen “hafızalı köpük” yastığı tercih etmek.
Çok yüksek veya çok sert yastık kullanmamak.

Stres Kaynaklı Olarak Enseden Gelen Baş Ağrısı

Enseden gelen baş ağrısı probleminin bir diğer nedeni ise kafatasının alt kısmındaki kasların gerilmesidir.

Kafatasının altındaki ya da ensedeki kasların sıkışması stres kaynaklı baş ağrısı yapabilir. Stres, anksiyete veya uykusuzluk bu tür baş ağrılarının temel sebebidir. Bu baş ağrısı şakak kemiklerinde, alında veya başın üst kısmında hissedilebilir.

Stres kaynaklı enseden gelen baş ağrısı belirtileri şunlardır:

Uyumada zorluk çekme
Gün boyunca yorgun hissetme
Işığa karşı duyarlılık
Huzursuz hissetme

Sinir Sıkışması

Omurganın servik bölgesindeki sinir sıkışması enseden gelen baş ağrısı problemine yol açabilir.

Omurganın üst servikal bölgesinde birçok duyu siniri lifleri bulunmaktadır. Journal of the American Osteopathic Association raporuna göre servikal sinir sıkışması enseden gelen baş ağrısı problemine yol açabilmektedir. Bu baş ağrısı sanki başa bir cisimle vuruluyormuş gibi hissedilen migren ağrılarına benzemektedir.

Araştırmacılara göre sinir sıkışması belirtileri şunlardır:

Boyun tutulması ve ensede ağrı
Omuz ve/veya sırtın alt kısmına yayılan ağrı,
Ensede zonklama
Boyunu hareket ettirince baş ağrısı hissedilmesi
Kafatasında ve ense bölgesinde hassasiyet

Boyun Fıtığı

Servik omurdaki disklerden birinin yırtılması şiddetli bir şekilde enseden gelen baş ağrısı problemine yol açabilir. Üst omurgadaki omurlar arasında bulunan yumuşak diskler hasar görebilir veya omurga kolonunun dışına çıkıntı yapabilir. Bu da sinirlere baskı yaparak sinir boyunca elektrik şoku benzeri baş ağrılarına neden olur.

Fıtık çoğunlukla servik omur (boyun bölgesi) ve lumbar alanda (bel bölgesi) ortaya çıkmaktadır. Sinir üzerindeki bu baskı boyunu, kolları ya da bacakları hareket ettirince yoğun ağrıya neden olur.

Artirit

Artirit gibi dejeneratif omurga problemleri de enseden gelen baş ağrısı problemine yol açabilir.

Omurga osteoartiriti orta veya şiddetli düzeyde sık baş ağrılarına yol açabilir. Bazı durumlarda baş ağrısı ikincil bir sebepten kaynaklanabilir. Örneğin artirit için düzenli olarak ağrı kesici kullanılmasına bağlı olarak ilaç kullanımından kaynaklanan baş ağrısı ortaya çıkabilir. yahut fibromiyalji üst omurga ve baş bölgesinde ağrıya yol açabilir.

Küme Tipi Baş Ağrıları

Küme tipi baş ağrıları aniden gelir ve başın bir bölümünü etkiler. Uzmanlara göre küme tipi baş ağrıları en ağrılı baş ağrısı türlerinden biridir. Küme tipi baş ağrıları tek bir gözün arkasında aniden ortaya çıkar. Boyun, yüz ve omuzlara yayılabilir.

Oksipital Nevralji

Sürekli olarak enseden gelen baş ağrısı problemi yaşanması oksipital nevralji hastalığından da kaynaklanabilir. Boynun üst kısmı ve ensede oksipital sinirler bulunur ve bu sinirlerle ilgili sorunlarda şiddetli ağrılar ortaya çıkabilir.

Oksipital nevralji ensede, boynun arka bölgesinin kafatası ile birleştiği yerde keskin, zonklama türü ağrılara yol açabilir. Oksipital nevralji kaynaklı baş ağrısının başın arka kısmında zonklama yaptığı belirtilmektedir.

Oksipital nevralji belirtileri şunlardır:

Başın arkasından alına doğru yayılan ağrı,
Işığa ya da sese karşı hassasiyet,
Kafatasında hassasiyet
Boynu hareket ettirince ağrı

Herpes Simplex Virüsü

Genital bölgede uçuk problemine yol açan herpes simplex 2 virüsü enseden gelen baş ağrısı problemine yol açabilir.

Archives of Neurology dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre herpes simplex virüsü ile baş ağrısı çoğunlukla bağlantılıdır. Araştırmacılar boyun tutulması, tekrarlayan baş ağrıları ve yüksek ateşi herpes simplex 2 virüsünün ilk belirtileri olarak göstermektedir. Enfeksiyon ilerledikçe kişide kalça ağrısı, sırtın alt tarafında ağrı ve genital bölge etrafında kaşıntı ortaya çıkabilir.

Enseden gelen baş ağrısı nasıl geçer?

Enseden gelen baş ağrısı için başvurabileceğiniz bir takım doğal rahatlama yolları bulunmaktadır. Bunlardan bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

Sıcak Su Torbası

Başın üst kısmına yerleştirilen bir sıcak su torbası tutulan kasları gevşetmeye ve eklem ağrısını azaltmaya yardımcı olur. Sıcak su torbası artirit ağrısına da iyi gelmekte ve boynun hareketini rahatlatmaktadır.

Uzmanlara göre sıcak su torbası enseden gelen baş ağrısı probleminde kas tutulmalarını durdurmaya yardımcı olur. Boyun bölgesinde osteoartirit görülen kişiler genellikle ağrıyı hızlıca geçirmek için sıcak su torbası kullanmaktadır. Ancak bazı durumlarda stres kaynaklı baş ağrılarında ve küme tipi baş ağrılarında buz torbası daha etkili olabilir.

Enseden gelen baş ağrısı için su torbası yoksa:

Bir çorabı ¾ oranında pirinç ile doldurun ve ağzını bağlayın. Çorabın boynunuzu sarabilmesi için yeterli uzunlukta olmasına dikkat edin.
Ağzını bağladıktan sonra çorabı mikrodalga fırında 30 saniye kadar bekletin.
Çok fazla ısınması halinde bir havluya sarın.
Çorabı boynunuza koyun ve sarın. 15-20 dakika bekletin.
Soğuduktan sonra tekrar ısıtıp kullanabilirsiniz.

Tenis topu ile baş ağrısı geçirme

Baş ağrısı dahil çeşitli sinir ağrılarını geçirmek için tenis topu kullanabilirsiniz.

Tenis topu kullanarak baş ve boyun ağrısı geçirmek için:

2 adet tenis topunu bir çorabın içine koyun ve ağzını sıkıca bağlayın.
Sırt üstü uzanın ve tenis toplarını ensede ağrı hissettiğiniz yere koyun.
Başınızın ağırlığını topların üzerine bırakın.
Başınızı hafifçe iki yana ve ileri geri hareket ettirerek sinir sıkışması veya kas tutulması olan bölgelere topları gezdirin.
Bu işlemi birkaç dakika boyunca devam ettirin.
Boyun tutulması ve enseden gelen baş ağrısı problemini gidermek için bu işlemi günde birkaç kere uygulayabilirsiniz.

Enseden Gelen Baş Ağrısı İçin Masaj

Ense bölgesine ve kafatasının altına nazikçe masaj yapmak boyun kaslarını rahatladır, sinir sıkışmasından kaynaklanan baskıyı azaltır ve baş ağrısını hafifletmeye yardımcı olur.

İki omuz arasında, boynun üst kısmında ya da başın arka bölgesinde ağrıyan bölgeye masaj yapmak hızlı bir rahatlama sağlayabilir. Bu masaj ağrılı bölgeye kan akışını hızlandırarak ilaç kullanmadan hızlı bir rahatlama sağlayacaktır.

Ayrıca bu masajı uygularken çeşitli rahatlatıcı yağlardan da faydalanabilirsiniz. Nane yağı, lavanta yağı ve okaliptüs yağı boyun ağrısı ve migren ağrıları için hafifletici bir etkiye sahiptir.

Baş ağrısı için masaj yağları nasıl kullanılır?

4 damla nane yağı, 5 damla lavanta yağı ve 1 damla okaliptüs yağını az bir miktar zeytinyağının içerisine ekleyin.
Ense, omuz ve kafatasının alt bölgesinde ağrılı bölgeye bu yağ karışımını kullanarak masaj yapın.
Enseden gelen baş ağrısı problemini azaltmak için bu masajı birkaç dakika boyunca uygulayabilirsiniz.

Esneme Egzersizleri

Boyun tutulmasından kurtulmanın bir diğer yolu da basit esneme hareketleri yapmaktır.

Cleveland uzmanlarına göre tutulmuş boynu esnetmek boyun kaslarını ve bağları rahatlatır ve boynu güçlendirir. Ayrıca boyun fıtığından kaynaklanan yaralanmaları ve şiddetli ağrıyı da azaltmaya yardımcı olur.

Boyun Tutulması İçin Esneme Egzersizleri

Sırtınız düz bir şekilde bir sandalyeye oturun.
Omuzlarınızı geriye ve arkaya doğru dairesel hareketlerle hareket ettirin.
Omuzlarınızı geriye doğru iterek birbirine yaklaştırın. Bu şekilde birkaç saniye bekleyin ve bırakın. Bu hareketi 10 kere tekrarlayın.
Ellerinizi başınızın arkasına koyun ve başınızı tutun. Başınızı ellerinize doğru ittirin. Bu şekilde 30 saniye bekleyin.
Başınızı sağa ve sola doğru çevirebildiğiniz kadar çevirin (ağrı hissetmeyecek kadar). Sağ ve sol için bu hareketi 10’ar kere tekrarlayın.

Kiropraktör veya Fizik Tedavi

Bazı durumlarda, örneğin sık baş ağrılarından kaynaklanan kronik boyun ağrısı vakalarında kiropraktör veya fizik tedavi uzmanları enseden gelen baş ağrısı problemini hafifletmeye yardımcı olabilir.

Journal of Prolotherapy dergisinde yayınlanan bir rapora göre fizik tedavi veya spinal manipülasyon enseden gelen baş ağrısı problemini hafifletmeye yardımcı olacaktır. Kiropraktör veya fizik tedavi uzmanları ağrıdan kurtulmanız için servikal sinir köklerindeki baskıyı hafifletir. Bu işlem omuz ağrısı ya da kol ağrısı gibi ağrılara da iyi gelecektir.