Ghrelin bağırsakta üretilen bir hormondur. “Açlık hormonu” veya “lenomorelin” olarak da bilinmektedir. Ghrelin hormonu kan dolaşımı yoluyla beyine ulaşarak açlık mesajını beyine iletir. Bu yazıda ghrelin hormonu hakkında detaylı bilgi verilecektir.
Ghrelin hormonunun görevi iştahı arttırmaktır. Yemek istemenizi, daha fazla kalori almanızı ve yağ depolamanızı sağlar.
Ayrıca ghrelin açlık hormonu uyku/uyanıklık döngüsünü, ödül arama davranışını, tat alma duyusunu ve karbonhidrat metabolizmasını da etkilemektedir.
Ghrelin hormonu mide boş iken midede üretilir. Kan dolaşımına karışır ve beyinde hormonları ve iştahı yöneten hipotalamus bölgesini etkiler.
Ghrelin hormonu arttıkça acıkırsınız. Ghrelin hormonu düştükçe tokluk hissedilir ve daha az kalorili beslenmek kolaylaşır. Bu nedenle kilo vermek istiyorsanız ghrelin hormonu düzeyini düşürmeniz gerekir. Ghrelin açlık hormonu vücuttaki yağ dengesinin kurulmasında büyük rol oynamaktadır.
Ghrelin hormonu nasıl yükselir? Nasıl Yükseltilir?
Ghrelin düzeyi genellikle yemekten önce, mide boş iken yükselir. Mide dolduktan kısa bir süre sonra da düşmeye başlar.
Kilo vermek için diyet yaptığınızda vücutta ghrelin düzeyi yükselerek acıkmanızı sağlar. Bunun nedeni vücudunuzun sizi açlıktan korumaya çalışmasıdır. Diyet yaparken iştahınız artar ve “tokluk hormonu” olarak bilinen leptin düşmeye başlar. Ayrıca bu süreçte uzun süre kalori alımını düşürdüğünüzde metabolizma da yavaşlamaya başlar.
Diyet Yaparken Ghrelin Açlık Hormonu Nasıl Değişir?
Diyete başladığınız günden itibaren ghrelin hormonu yükselmeye başlar. Bu yükseliş haftalar boyu devam eder.
İnsanlarla yapılan bir deneyde 6 aylık bir diyet süresince ghrelin açlık hormonu düzeyinin %24 arttığı tespit edilmiştir.
Yapılan bir diğer çalışmada da 3 aylık bir diyette ghrelin hormonu düzeyinin 770’de 1322 pmol/Lt’ye yükseldiği görülmüştür.
Uzmanlara göre diyet ne kadar uzun sürerse (ve kaybedilen yağ ve kas ne kadar fazla ise) ghrelin hormonu o kadar yükselir. Bu durum daha fazla acıkmanızı sağlayarak yeni kilonuzu korumanızı zorlaştırır.
Ghrelin hormonu nasıl düşer? İştah nasıl azaltılır?
Ghrelin hormonu ilaçlar, beslenme veya takviye yoluyla kontrol altına alınabilmektedir. Ancak bunlar dışında ghrelin düzeyini düşürmek için şunlara dikkat edilmelidir:
- Aşırı kilo almaktan kaçının. Obezite ve anoreksi ghrelin düzeyini etkilemektedir.
- Uyku düzeni önemlidir. Sağlıksız uyku alışkanlıkları ghrelin düzeyini yükseltir, iştahın ve kilonun artmasına yol açar.
- Kas kütlesini arttırın. Yapılan araştırmalara göre yağsız kas kütlesi ne kadar yüksek ise ghrelin hormonu düzeyi o kadar düşük olmaktadır.
- Protein tüketin. Yüksek düzeyde protein içeren diyetler tokluğu arttırır ve iştahı azaltır. Bunun altında yatan nedenlerden biri de ghrelin hormonu düzeyinin düşmesidir.
- Ani kilo değişimlerinden kaçının. Kilodaki ani ve büyük değişimler, şok diyetler ve yo-yo diyetler ghrelin dahil birçok hormon dengesini bozmaktadır.
- Belirli dönemlerde daha fazla kalori alın. Yapılan bir araştırmaya göre 2 haftalık bir periyodda %29-45 daha fazla kalori almak ghrelin düzeyini %18 oranında azaltmaktadır.
Sonuç
Ghrelin oldukça önemli bir açlık hormonudur. Acıkma, iştah ve gıda alımında önemli yer tutar. Bu nedenle kilo verme ve kilo koruma döneminde ghrelin hormonuna çok dikkat edilmesi gerekir.
Sürdürülebilir ve keyif aldığınız bir diyet planı benimseyerek kilodaki olumsuz dalgalanmalardan uzak durabilir ve ghrelin hormonunun dengede kalmasını sağlayabilirsiniz.
