Yüzde kızarıklık ile birlikte sivilceye benzeyen şişliklerin oluşması gül hastalığı olarak bilinir. Gül hastalığının diğer adı roza hastalığıdır. Gül hastalığı belirtileri sürecinde doktorunuz semptomları gidermek için ilaç veya diğer tedaviler uygulayabilir. Gül hastalığı olan kişilerin hastalığı kontrol altında tutmak için yapabilecekleri birçok şey vardır. Bu yazımızda gül hastalığı (roza hastalığı) nedenleri, teşhisi, tedavisi ve tetikleyicileri hakkında detaylı bilgi verilecektir.
Gül Hastalığı Belirtileri
Gül hastalığı belirtileri arasında ilk sırada yanaklarda, burunda, alında ve çenede kızarıklık yer almaktadır. Daha az görülmekle birlikte bu kızarıklık boyun, baş, kulak ve göğüs bölgesinde de ortaya çıkabilir.
Bir süre sonra ciltteki damarlar cilt boyunca şişer ve kalınlaşır. Gül hastalığı olan kişilerin yaklaşık yarısında göz kızarıklığı, gözde şişme ve göz ağrısı ortaya çıkabilir.
Diğer gül hastalığı belirtileri şunlardır:
- Ciltte karıncalanma ve yanma hissi,
- Cildin pul pul olması,
- Cilt kuruluğu,
- Gözeneklerin büyümesi,
- Göz kapaklarının şişmesi,
- Görme problemleri.
Gül hastalığı belirtileri zamanla ortaya çıktıktan sonra birkaç hafta devam edip yok olabilir. Yani gül hastalığı belirtileri sürekli değildir. Belirli gül hastalığı tetikleyicileri sonucunda ortaya çıkar.
Gül hastalığı belirtileri mutlaka doktor kontrolünde izlenmelidir. Gül hastalığı belirtileri önemsenmediği takdirde daha şiddetlenebilir ve kalıcı hale gelebilir.
Gül Hastalığı Neden Olur?
Gül hastalığının nedeni tam olarak bilinmemektedir. Uzmanlar aşağıdaki faktörleri gül hastalığının nedeni olarak dikkate almaktadır:
- Genetik Faktörler: Gül hastalığı genelde kalıtsal olarak taşınmaktadır.
- Kan Damarları İle İlgili Problemler: Ciltteki kızarıklık yüzdeki damarlarla ilgili sorunlardan kaynaklanabilir. Güneş hasarı damarların genişlemesine neden olarak gözle görülür hale getirebilir.
- Akarlar: Bunlar küçük böceklerdir. Demodex folliculorum adı verilen bir akar türü cildinizde yaşar ve genellikle zararsızdır. Yine de bazı kişilerde bu canlılardan normalden fazla sayıda bulunabilir ve bunlar cildi tahriş edebilir.
- Bakteriler: pylori adı verilen bir bakteri bağırsaklarınızda yaşar. Bazı çalışmalarda bu bakterinin gastrin adlı sindirim hormonunun miktarını arttırdığını ve bunun da ciltte gül hastalığı belirtileri çıkmasına neden olduğunu göstermektedir.
Gül Hastalığı Kimlerde Olur?
Gül hastalığı herkeste olabilir. Ama bazı kişiler gül hastalığı belirtileri ve semptomlarına daha yatkın olabilir. Gül hastalığı geçirme ihtimali daha yüksek olan kişiler şöyle sıralanabilir:
- Açık tenliler, sarışınlar ve mavi gözlüler,
- 30-50 yaş arası yişiler,
- Kadınlar,
- Ailesinde gül hastalığı bulunan kişiler,
- Şiddetli akne problemi olanlar,
- Sigara içenler.
Gül Hastalığı Tedavisi
Gül hastalığı için kesin bir tedavi bulunmamaktadır. Ancak bazı ilaçlar ve yöntemler ile gül hastalığı belirtileri azaltılabilir. Gül hastalığı ilaçları aşağıdaki gibi özetlenebilir (Bu liste genel bilgi amaçlıdır, doktorunuza sormadan hiçbir ilacı kullanmayınız):
- Brimonidin (Mirvaso krem): Kızarıklığı azaltmak için ciltteki kan damarlarını toparlar.
- Azelaik asit: Şişlik ve kızarıklıkları azaltmak için kullanılan bir jel ve köpük,
- Metronidazol (Flagyl) ve doksisiklin: Ciltteki bakterileri yok etmek için kullanılan antibiyotikler,
- İzotretinoin (Amnesteem, Claravis vb): Ciltteki akne ve şişlikleri yok etmeye yardımcı olan bir ilaçtır. Bu ilaç hamileler tarafından kesinlikle kullanılmamalıdır.
Doktorunuzun gül hastalığı tedavisi için verdiği gül hastalığı ilaçları birkaç haftalık kullanımdan sonra etkisini göstermeye başlayacaktır. Ayrıca gül hastalığı tedavisi kapsamında bazı başka tıbbi prosedürler de uygulanabilmektedir:
- Yoğun lazer ışık kullanılarak aşırı büyümüş damarların toparlanması,
- Cildin üst katmanının yenilenmesi için dermabrazyon,
- Hasar görmüş damarları tedavi etmek için kullanılan elektrokoter.
Gül Hastalığını Tetikleyen Faktörler
Gül hastalığı olan kişiler gül hastalığı belirtileri ortaya çıktığında çeşitli önlemler alarak hastalığı hafifletebilirler. Gül hastalığını yeni fark eden kişiler öncelikle belirtileri tetikleyen şeyleri tespit etmelidir. Bunu yapmak için bir tür günlük tutarak yaptığınız, yediğiniz vs. şeyleri not edebilir, böylece gül hastalığı belirtileri hangi durumlarda ortaya çıkıyor sorusunu cevaplandırabilirsiniz.
Gül hastalığını tetikleyen faktörler şöyle sıralanabilir:
- Güneş ışığı,
- Sıcak veya soğuk hava,
- Aşırı rüzgar,
- Stres,
- Sıcak banyo,
- Sıcak veya baharatlı yiyecek veya içecekler,
- Alkol,
- Yoğun egzersiz,
- Tansiyon ilaçları,
- Yüze sürülen steroid ilaçlar,
Gül Hastalığına Ne İyi Gelir?
Gül hastalığı belirtileri ile ilgili olarak evde bazı önlemler alabilirsiniz:
- Dışarı çıkarken en az 30 faktörlük güneş kremi kullanın. Ayrıca yüzünüzü örtmek için şapka kullanabilirsiniz.
- Hassas ciltler için üretilmiş cilt bakım ürünlerini tercih edin. Alkol, parfüm, cadı fındığı yağı gibi sert içerikleri olan ürünlerden uzak durun. Yüzünüzü yıkadıktan sonra ince ve yumuşak bir havlu ile kurulayın.
- Nemlendirici kullanın. Özellikle soğuk havalarda nemlendirici kullanmayı ihmal etmeyin. Soğuk hava ve rüzgar cildi kurutarak gül hastalığı belirtileri görülmesine yol açar.
- Cilt masajı uygulayın. Dairesel hareketlerle yüzün orta kısmından dışa doğru masaj yapabilirsiniz.
- Aşırı sıcak ve kuru havalarda dışarı çıkmamaya çalışın.
- Gözlerinize dikkat edin. Gül hastalığı belirtileri nedeniyle gözlerde tahriş oluştuysa bebek şampuanı ve kirpik temizleyicisi kullanarak gözlerinizi temizleyin. Ayrıca günde birkaç kere gözlerinize sıcak kompres uygulayabilirsiniz.
