Öksürük akciğerlerdeki hava yollarına mukus inmesiyle oluşan yaygın bir reflekstir. Öksürük hava yollarını temizlemeye yardımcı olur. “Kuru öksürüğe ne iyi gelir?” başlıklı bu yazımızda kuru öksürüğe iyi gelen doğal ve bitkisel çözümlerden bahsedeceğiz. Kuru öksürük nasıl geçer? Cevabı bu yazımızda.
2015 yılında Lung India dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre öksürük çeşitli solunum yolları hastalıklarının belirtileri arasında yer almaktadır.
Temel olarak iki öksürük türü bulunmaktadır: Yaş öksürük ve kuru öksürük. Yaş öksürük akciğerlerin balgam veya mukustan temizlenmesidir. Kuru öksürük ise herhangi bir mukus veya balgam çıkarmaya yol açmaz.
Kuru öksürük çok çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Bu nedenle kuru öksürük tanı ve tedavi açısından çeşitli zorluklar sunmaktadır. Kuru öksürüğün nedenleri genellikle şunlardır:
- Astım,
- Reflü hastalığı,
- Geniz akıntısı,
- Viral enfeksiyonlar.
Kuru öksürüğün nedenleri yaygın olarak bunlar olsa da sigara içmek, hava kirliliği, toz ve polenler de hava yollarını tahriş eder. Kuru iklimlerde yaşamak, ACE inhibitörü kullanmak, boğmaca hastalığı, akciğer sönmesi ve hatta akciğer kanseri de kuru öksürük nedeni olabilir. Ancak bunlar daha az görülmektedir.
Kuru öksürüğün nedeni her ne olursa olsun günlük yaşamı olumsuz etkiler. Özellikle gece uykusu esnasında zorluk yaşanmasına neden olur.
Kuru öksürüğü ne geçirir?
Kuru öksürük tedavisi için çok çeşitli reçeteli ve reçetesiz ilaçlar bulunmakla birlikte bunlar çok sayıda yan etkiye sahiptir. Bu nedenle kuru öksürüğe iyi gelen doğal ve bitkisel yöntemler bu süreçte yardımcınız olacaktır.
Dikkat: Nefes alma problemi yaşıyorsanız ve öksürürken ağızdan kan geliyorsa bu yöntemleri denemeden doktora başvurunuz.
1. Bal
Kuru öksürüğe iyi gelen doğal çözümler arasında ilk sırada bal yer almaktadır. 2007 yılında Archives of Pediatrics & Adolescent Medicine dergisinde yayınlanan bir araştırmada anne ve babaların çocuklarda kuru öksürük ve üst solunum yolu enfeksiyonuna bağlı uyku problemleri için balı dekstrometrofan adlı öksürük giderici ilaçlardan daha çok kullandığı tespit edilmiştir.

Bal tükürük bezlerinin daha fazla tükürük üretmesini sağlayarak hava yollarını kayganlaştırır ve öksürüğü hafifletir. Ayrıca iltihapla savaşan ve bağışıklığı güçlendiren antioksidan özelliklere sahiptir.
- Eşit miktarda ham bal, zencefil suyu ve nar suyunu karıştırın. Bu karışımdan günde 2-3 kere 1 yemek kaşığı için
- Alternatif olarak bir yemek kaşığı balı bir bardak sıcak su veya bitki çayının içine ekleyerek günde iki kere içebilirsiniz.
Dikkat: 1 yaşın altındaki çocuklara bal verilmemelidir.
2. Elma Sirkesi
Kuru öksürüğe iyi gelen bir diğer bitkisel çözüm ham, süzülmemiş, organik elma sirkesidir. Özellikle mide yanması veya asit reflü kaynaklı kuru öksürük için doğal elma sirkesi çok etkilidir. Peki kuru öksürük için elma sirkesi nasıl kullanılır?
Tonik
2 yemek kaşığı ham, süzülmemiş, doğal elma sirkesi ile 1 yemek kaşığı balı 1 bardak sıcak suya ekleyin. Bu karışımı günde 2 kere için.
Buhar Terapisi
Yarım bardak ham, süzülmemiş, doğal elma sirkesi ile yarım bardak suyu karıştırın. Karışımı kaynatın ve ocaktan alın. Yere koyun ve yüzünüzü üzerine getirin. Başınıza bir havlu örtün ve 3-5 dakika boyunca kaynar suyun buharını soluyun. Bu işlemi günde birkaç kere tekrarlayabilirsiniz.
Gargara
3 çay kaşığı ham, süzülmemiş, doğal elma sirkesi ile ¼ çay kaşığı kırmızı biberi iyice karıştırın. Bu karışımla günde 2-3 kere gargara yapmak kuru öksürüğe iyi gelen çözümler arasındadır.
3. Buhar Terapisi
Buhar terapisi solunum yolundaki iltihabı azaltır ve böylece kuru öksürük problemini gidermeye yardımcı olur. Ayrıca mukus ve balgamın atılmasını sağlar.

İsterseniz antibakteriyel, antiviral ve iltihap giderici özelliklerinden faydalanmak için suyun içerisine birkaç damla temel yağlardan ekleyebilirsiniz.
- Orta boy bir tencerede yeterli miktarda su kaynatın.
- İçerisine istediğiniz 8-10 damla yağı ekleyin.
- İyice karışıtrın ve buharın çıkmasını sağlayın.
- Buhar çıkarken yüzünüzü tencerenin üzerine getirin ve başınızı bir havlu ile örtün.
- 5-10 dakika bu şekilde buharı soluyun. Bu işlemi günde 2-3 kere tekrarlayabilirsiniz.
Ayrıca sıcak bir duş almak da burundaki salgıları gevşeterek öksürüğü azaltmaya yardımcı olur.
4. Tuzlu Suyla Gargara
Kuru öksürüğe iyi gelen bir diğer popüler çözüm tuzlu suyla gargaradır. Tuzlu su kuru öksürük nedeniyle oluşan rahatsızlığı gidermeye ve boğaz ağrısını hafifletmeye yardımcı olur. Balgamın kolaylıkla atılmasını sağlar. Tuzlu su hazırlanırken kullanılan ılık su da boğaz ağrısını hafifletir.

- Yarım çay kaşığı tuz ile 1 bardak suyu karıştırın.
- Tuz tamamen çözünene kadar karıştırın.
- Birkaç saniye boyunca bu suyla gargara yapın ve tükürün.
- Kuru öksürüğe iyi gelen bu işlemi günde 2-3 kere tekrarlayabilirsiniz.
5. Zencefil
Zencefil kuru öksürüğe iyi gelen bitkisel çözümlerden biridir. Balgam söktürücü özellikleriyle bilinen zencefil kuru öksürük yoğunluğunu ve süresini de azaltmaya yardımcı olur. Hava yollarındaki iltihabı azaltır ve hava yollarında daralmayı önler.

Ayrıca bağışıklığı güçlendiren özellikleriyle zencefil kuru öksürük yapan hastalığın çabucak ortadan kalkmasına yardımcı olur.
- Taze zencefili ince ince dirilmeyin. Birkaç zencefil dilimini 1 bardak suyun içine ekleyin ve kaynatın. Süzün ve günde 3 bardak için.
- Alternatif olarak taze sıkılmış zencefil suyu ile ham baldan birer yemek kaşığı karıştırın. Bu karışımı günde 2 kere tüketin.
- Kuru öksürüğe iyi gelen bir diğer seçenek ise gün boyunca birkaç kere taze zencefil çiğnemektir.
6. Meyan Kökü
Meyan kökü kuru öksürüğe iyi gelen önemli bir balgam söktürücü ve yatıştırıcıdır. Hava yollarını yatıştırır, mukusu inceltir ve kuru öksürük problemini hafifletir.

İltihap giderici özellikleri sayesinde meyan kökü boğaz tahrişini azaltır.
- 2 yemek kaşığı meyan kökünü 1 bardak sıcak suya ekleyin. Üzerini ördün ve 10 dakika dinlendirin. Bundan günde 2 bardak için.
- Ayrıca yarım çay kaşığı meyan kökü tozu ile biraz balı karıştırarak günde 2 kere tüketebilirsiniz.
7. Sıvı Tüketiminin Arttırılması
Kuru öksürüğe iyi gelen bir diğer çözüm ise bolca sıvı tüketmektir. Bol sıvı tüketmek mukusu çözer. Özellikle kuru iklimlerde yaşayan kişiler için bu çok faydalıdır.

Uzmanlar sağlık için günde 8-10 bardak su içilmesini tavsiye etmektedir. Kuru öksürük söz konusu ise normalde içtiğinizden 2-3 bardak daha fazla su içmeniz yararlı olacaktır.
Kuru öksürüğe iyi gelen bu yöntemden faydalanırken soğuk su içmekten kaçınınız. Ilık limonlu su, yeşil çay ve ılık süt alternatifleriniz arasındadır. Ayrıca vücutta susuzluğa neden olacağı için kuru öksürük süresince kahve ve alkol tüketiminden kaçınılmalıdır.
8. Nemli Hava
Nem cihazları kuru öksürüğe iyi gelen çözümler arasındadır. Kuru ortamlarda burun salgıları kurur ve kuru öksürük semptomlarını kötüleştirebilir.
Bulunduğunuz ortamda havanın kuru değil nemli olmasına dikkat ediniz. Nem nefes almanızı kolaylaştırır ve kuru öksürük sıklığını özellikle de uyurken azaltır.

- Evinizde ve özellikle uyuduğunuz odada mümkün olduğunca nem cihazı bulundurmaya çalışın. En iyi sonuçları almak için nem cihazının içindeki suya temel yağlardan ekleyebilirsiniz.
- Bir diğer seçenek ise havadaki nemi arttırmak için bulunduğunuz ortama bir kase sıcak su koymaktır. Kış aylarında kaloriferin üzerine de kaynar su koyabilirsiniz.
Kuru öksürük için nem cihazı veya kaynar su yöntemini kullanırken istenmeyen kazalara karşı dikkatli olunuz.
9. Tahriş Edicilerden Uzak Durmak
Kuru öksürüğün nedenleri arasında çevresel tahriş ediciler de yer almaktadır. Bu nedenle kuru öksürük süresince çevrenizdeki kirli havadan ve havadaki tahriş edicilerden korununuz.

Kuru öksürüğe neden olduğu bilinen tahriş edicilerden biri de sigara dumanıdır. Sigara dumanı hava yollarında tahrişe neden olur. Sigara içen herkes zaman zaman kuru öksürük problemi yaşamaktadır. Bu nedenle sigarayı bırakın ve pasif içiciliğe maruz kalmamak için sigara içilen ortamlardan uzak durun.
Kuru öksürük semptomları görüldüğü süre içerisinde sinüslere zarar erebilecek parfüm, oda spreyi, tuvalet kokusu gibi ürünlerden uzak durmaya çalışın.
10. Dik Uyumak
Kuru öksürük özellikle uyku sırasında sizi rahatsız ediyorsa uyurken üst gövdenizi dik tutmak veya başınızı yükseltmek kuru öksürüğe iyi gelen çözümler arasında sayılabilir.

Üst gövdeyi dik tutarak uyumak nefes almayı kolaylaştırır ve kuru öksürük problemini azaltır. Özellikle mide yanması nedeniyle kuru öksürük problemi söz konusu ise bu yöntem işe yarayacaktır.
Kuru Öksürüğe İyi Gelen İlave Öneriler
- Her ne olursa olsun 4 yaşın altındaki çocuklara doktorunuzun önermiş olmadığı hiçbir grip, nezle ve öksürük ilacını vermeyin. Bu ilaçlar küçük çocuklar üzerinde ciddi yan etkiler bırakabilir.
- Kuru öksürük alerji, astım veya asit reflü gibi bir sağlık sorunundan kaynaklanıyorsa bununla ilgili doktorunuza başvurunuz.
- Kuru öksürüğe iyi gelen yiyecekler arasında tavuk çorbası da yer almaktadır.
- Mümkünse kuru öksürük semptomları devam ettiği sürece evde istirahat etmeye çalışın.
- Soğuktan kaçının, soğuk öksürüğü arttırabilir.
- Öksürürken ağzınızı ellerinizle kapatın ve ellerinizi sıklıkla yıkayın.
- Dışarı çıkarken maske takmaya çalışın.
- Kuru öksürük problemini azaltmak için C vitamini yönünden zengin gıdalarla beslenin.