Oldukça yaygın ve iyi huylu (kanserli olmayan) olan birçok cilt lezyonu bulunmaktadır. Bunlar arasında benler, çiller, et benleri, iyi huylu lentijinler ve sebaroik keratözler bulunmaktadır.
Benler ve Cildiniz
Benler ciltte genellikle kahverengi veya siyah renkteki oluşumlardır. Benler cildin herhangi bir yerinde, tek başına veya birkaç tane bir arada bulunabilir.
Çoğu ben çocuklukta ve insan yaşamının ilk 30 yılında ortaya çıkar. Yetişkinlikte vücutta 10-40 arası benin bulunması normaldir.
Yıllar geçtikçe benler genellikle yavaşça değişir, ciltten yükselir ve/veya renk değiştirir. Genellikle ben üzerinde kıllar görünür. Bazı benler hiç değişmezken, bazıları zaman içerisinde kendiliğinden yok olabilir.
Benler neden oluşur?
Benler ciltteki hücrelerin cilt boyunca yayılmak yerine bir araya kümelenmesi nedeniyle oluşur. Bu hücrelere melanositler denir ve bunlar cilde doğal rengini veren pigmentleri üretir. Benler güneşe maruz kaldığında, ergenlik döneminde ve hamilelik sırasında koyulaşabilir.
Benlerin çeşitleri nelerdir?
Kongenital nevi doğuştan gelen benleri ifade eder. Kongenital nevi her 100 kişiden birinde görülmektedir. Bu benler, doğumdan sonra ortaya çıkan benlerle kıyaslandığında melanoma (kanser) riskine daha yatkındır. Çap olarak bir kalemtraşın girişinden daha geniş olan veya melanoma özellikleri gösteren ben veya çiller mutlaka kontrol edilmelidir.
Displastik nevi genellikle ortalamadan daha büyük olan (kalemtraş girişinden daha geniş) ve şekil olarak düzensiz benleri ifade eder. Ben renginin tonu düzensizdir, ortalara doğru daha koyu, kenarlara doğru açık kahverengidir. Bu benler melanomaya dönüşme riskine daha fazla sahiptir. 10 veya daha fazla displastik nevi görülen kişilerin melanomaya yakalanma riski 12 kat daha fazladır. Benin görünüşünde gerçekleşen değişiklikler bir dermatolog tarafından kontrol edilmelidir.
Bir benin kanserli olduğu nasıl anlaşılır?
Benlerin çok büyük bir çoğunluğu tehlikeli değildir. Kansere dönüşmeye daha yatkın olan benler genellikle vücuttaki diğer benlerden daha farklı görünen ve 30 yaşından sonra ortaya çıkan benlerdir. Bir benin renginde, yüksekliğinde, boyutunda ve şeklinde değişiklik fark edildiğinde dermatoloğa başvurulmalıdır. Ayrıca benlerin kanaması, kaşınması, hassaslaşması veya ağrıması halinde doktora gidilmelidir.
Bir ayna yardımıyla benlerinizi kontrol edin veya bir yakınınızdan yardım isteyin. Eller, kollar, göğüs, boyun, yüz ve kulaklar gibi güneşe daha fazla maruz kalan alanlara dikkat edin.
Bir ben zaman içerisinde değişiklik göstermiyorsa, endişelenmek için fazla sebep yoktur. Var olan bir bende değişiklik fark edildiğinde, yeni bir ben ortaya çıktığında veya kozmetik gerekçelerle bir benin yok olması istendiğinde doktorla görüşülmelidir.
Aşağıdaki maddeler bir tür cilt kanseri olarak melanoma işareti olabilir. Aşağıda belirtilen işaretlerden biri görüldüğünde derhal dermatoloğa başvurulmalıdır, çünkü bu ben kanserli olabilir.
- Asimetri: Benin bir yarısının diğer yarısı ile aynı şekilde olmaması
- Sınırlar: Benin çevresinin pürüzlü, bulanık veya düzensiz olması.
- Renk: Benin renginin kendi içinde değişiklik göstermesi, gölgeli bir görünüme sahip olması.
- Çap: Bir benin çapının kalemin arkasındaki silgiden daha büyük boyutta olması.
- Gelişim: Bir benin boyutunun, şeklinin veya renginin değişmesi
Melanoma bir tür cilt kanseridir. Erkeklerde melanoma en çok göğüs ve sırtta görülürken, kadınlarda en çok bacaklarda görülür. Melanoma genç kadınlarda en sık görülen kanser türüdür.
Benler Nasıl Tedavi Edilir?
Dermatolog bir benin daha fazla muayene edilmesi veya tamamen yok edilmesi gerektiğini düşünüyorsa, ya beni tamamen alacak, ya da mikroskop altında incelemek için ben üzerinden küçük bir numune alacaktır. Bu basit bir işlemdir. (Dermatolog bir benin kanserli olduğunu düşünüyorsa, benin tamamen alınması kanserin daha fazla yayılmasına neden olmaz).
Benin kanserli olduğu tespit edilirse ve yalnızca küçük bir doku parçası alındıysa, teşhis sonrasında ben tamamen alınır.
Et Benleri
Et benleri ciltte asılı duran bir doku parçasıdır. Et benleri tehlikeli değildir. Genellikle boyun, göğüs, sırt, koltukaltı, göğüs altı ve kasık bölgesinde görülür. Et benleri özellikle kilo alımı ve yaşlanma ile birlikte kadınlarda yaygındır.
Et benleri genellikle acısızdır. Ancak yine de giyinme, takı takma gibi durumlarda et beninde tahriş görülebilir.
Et beni tedavisi nasıldır?
Et beninin nasıl tedavi edileceğine mutlaka dermatolog karar vermelidir. Kişiler, dermatolog gözetimi olmaksızın et benine müdahale etmemelidir.
Dermatolog kriyoşirürji (dondurarak müdahale) veya elektrikli ameliyat gerçekleştirerek et benini alır.
Lentigo ve Cildiniz
Lentigo çevresindeki cilt rengine göre daha koyu (genellikle kahverengi) görünümdeki cilt lekeleridir. Lentigolar genellikle soluk tenli beyaz kişilerde görülür.
Lentijinin nedenleri nelerdir?
Lentijinlerin en önemli nedeni güneşe maruz kalmaktır. Lentijin vücudun en çok güneşe maruz kalan bölgelerinde, yüzde ve ellerde yaygındır. Bazı lentijinler genetik özelliklerden (aile geçmişi) veya radyasyon terapisi gibi tıbbi prosedürlerden kaynaklanabilir.
Lentijin nasıl tedavi edilir?
Lentijin tedavisi için çeşitli yöntemler bulunmaktadır:
- Kriyocerrahi,
- Lazer cerrahisi
- Cilde uygulanan kremler. Ancak bunlar lentijinleri tamamen yok etmez. Bu ürünler arasında retinoidler ve beyazlatıcı ürünler bulunmaktadır.
Lentijinler önlenebilir mi?
Lentijinleri önlemenin en iyi yolu özellikle 10:00-14:00 saatleri arasında mümkün olduğunca güneşten uzak durmaktır. 30 veya daha fazla faktörlü bir güneş kremi kullanılması, koruyucu giysiler giyilmesi, güneşlenmekten kaçınılması gibi hususlara dikkat edilmelidir.
Çiller ve Cildiniz
Çiller genellikle yüz ve kollarda görülen küçük kahverengi noktalardır. Çiller oldukça yaygındır ve sağlık için tehdit oluşturmaz. Bunlar genelde yaz aylarında, açık tenli kişilerde, özellikle açık renk ve kızıl saçlı bireylerde görülür.
Çillerin nedenleri arasında genetik özellikler ve güneşe maruz kalmak yer almaktadır.
Çillerin tedavi edilmesi gerekir mi?
Çiller büyük çoğunlukla zararsız olduğundan tedavi edilmesi gerekmez. Birçok cilt probleminde olduğu gibi güneşten mümkün olduğunca kaçınmak, en az 50 faktörlü bir güneş kremi kullanmak gibi önlemler alınmalıdır.
Çilleriniz sizin için bir problem oluşturuyorsa ve görüşünden hoşlanmıyorsanız bunları makyaj ürünleriyle kapatabilir veya lazer tedavi yöntemlerini gözden geçirebilirsiniz.
Seboreik Keratözler ve Cildiniz
Seboreik keratözler genellikle göğüs, sırt ve baş bölgesinde görülen kahverengi veya siyah cilt lekeleridir. Bunlar keratinosit adı verilen hücrelerden kaynaklanır. Bunlar geliştikçe seboreik keratözler sigilli bir görünüm kazanır. Bunlar genellikle cilt kanserine yol açmaz.
Seboreik keratözlerin nedenleri nelerdir?
Seboreik keratözlerin nedeni henüz bilinmemektedir. Bu cilt lekeleri genellikle yaşlandıkça ortaya çıkmaktadır.
Seboreik keratözlerin tedavisi nasıl yapılır?
Seboreik keratözler genellikle zararsızdır ve bulaşıcı değildir. Bu nedenle tedavi edilmeleri gerekmez.
Görünüşünden hoşlanmadığınız için seboreik keratözü tedavi ettirmeye karar verirseniz mevcut tedavi yöntemleri arasında kriyoşirürji ve elektrocerrahi yer almaktadır.
