Vücutta onbinlerce sinir bulunur. Bunlar vücudun her tarafında çok önemli bir rol oynarlar. Sinirlerin görevi beyin ile vücudun geri kalanı arasında mesaj alışverişini sağlamaktadır. Bazı sinirler vücudun hareket etmesi için beyinden kaslara mesaj taşımaktan sorumlu iken, bazı başka sinirler ağrı, baskı ve ısı ile ilgili mesajları vücuttan beyine taşır. Bu mesajların doğru bir şekilde taşınmasını sağlamak için her sinirin içinde küçük lifler demeti bulunur. Bunların dışında onları yalıtan ve koruyan bir katman kaplıdır. Ancak bazı durumlarda sinirler hasar görür. Bu duruma nöropati adı da verilir. Bu yazımızda nöropati belirtileri hakkında bilgi vereceğiz.
Sinir hasarının birçok olası sebebi vardır. Belirli bir sinir üzerinde fazla gerilme ya da bir kesik nedeniyle aşırı baskı uygulanmasına bağlı olarak nöropati gelişebilir.
Nöropati Belirtileri Nelerdir?
Nöropatinin nedenleri veya nöropatiyi arttıran faktörler arasında diyabet, tekrarlı hareketler, Laym hastalığı, aşırı sigara, aşırı alkol tüketimi, yaşlanma, vitamin eksiklikleri, toksinlere maruz kalmak, enfeksiyonlar ve hepatit C, difteri, HIV, Epstein-Barr virüsü, romatoid artrit e Guillain-Barre sendromu gibi otoimmun hastalıkları yer almaktadır.
Nöropati nedeni her ne olursa olsun nöropati belirtileri genellikle yavaş yavaş ortaya çıkmaktadır. Ama er ya da geç nöropati belirtileri olarak değerlendirilebilecek belirli işaretler ortaya çıkacaktır. Aşağıdaki belirtilerin ortaya çıkması halinde derhal doktorunuza başvurunuz.
1. Uyuşukluk
Nöropati belirtileri arasında en sık görülen belirti özellikle ellerde, parmaklarda, bacaklarda ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma hissidir.
Duyu sinirleri hislerin iletiminden sorumludur. Bu sinirler yaralandığında veya hasar gördüğünde karıncalanma hissi yaşanır ve sonuçta ellerde veya ayaklarda uyuşukluk hissi ortaya çıkar. Ellerde veya ayaklarda uyuşma tedavi edilmezse vücudun diğer kısımlarına yayılabilir.
Problem daha ciddi hale geldiğinde günlük rutininizi veya uykunuzu etkileyebilir.
Bacaklarda ve ellerde uyuşukluk hissinin diğer nedenleri arasında ayaklara ve ellere sürekli baskı uygulanması, soğuğa maruz kalma, geçici sinir sıkışması, hareketsiz bir yaşam tarzı ve B12 eksikliği ya da magnezyum eksikliği yer almaktadır.
2. Ağrı
Nöropati belirtileri arasında ikinci sırada keskin ve bıçak saplanıyormuş gibi hissettiren ağrı yer almaktadır. Bu tür ağrılar genellikle diğer ağrılardan farklı olarak ayaklarda veya ellerde görülmektedir.
Duyuları beyine taşıyan duyu sinirlerinde bir yaralanma gerçekleştiğinde ağrı hissedilir. Sinirler hasar gördüğünde beyin ve cilt arasındaki duyu sinyallerinin iletimi olması gerektiği gibi gerçekleşmez ve bu da etkilenen bölgede orta düzeyde veya şiddetli ağrıya neden olur.
Ağrıyan bölge vücuda yayıldığı gibi belirli bir sinir veya çeşitli sinirlerle sınırlı olabilir. Ayrıca bu tür ağrı geceleri daha kötüleşir.
Sinir ağrısı, nöropati dışında diyabet, B12 vitamini eksikliği, beyin veya omurilik yaralanması gibi durumlarda da ortaya çıkabilir.
3. Kas Zayıflığı
Vücudumuzda hareket etmemizi sağlayan belirli sinirler bulunur. Motor sinirleri taşıyan sinirlerdeki bir yaralanma bir miktar kas zayıflığına ve kas kontrolünün kaybedilmesine yol açabilir.
Her şeyden önce bu hasar beyin ile belirli bir kas grubu arasındaki sinirler yoluyla iletilen sinyalleri bozacaktır. Bu yürüme problemleri ile belirli bir şeyi kaldırmak veya sıkıca tutmak için gereken becerilerin azalmasına yol açabilir.
İkinci olarak hasar gören kas grubu sinir hasarı nedeniyle daha az kullanıldığında, zaman içerisinde bu kas zayıflayacaktır. Bu da sonuçta belirli motor fonksiyonların yerine getirilmesini zorlaştırır.
Kas zayıflığı nöropati dışında miyastenia gravis, Parkinson hastalığı, romatoid artrit, disk kayması ve hatta felçten de kaynaklanabilir.
4. Kramp veya Seğirme
Nöropati belirtileri arasında kramp ve seğirme de yer almaktadır. Motor sinirlerin herhangi bir şekilde hasar görmesi sıklıkla kramp girmesi ve seğirme durumuna yol açabilir.
Motor sinirler kaslarla birbirine geçmiş şekilde olduğundan en ufak bir sinir hasarı bile kramplara yol açabilir. Aynı zamanda kramp ve seğirme sinirleri çekerek daha fazla hasar ortaya çıkabilir.
Sinir hasarı ile ilgili kramp veya seğirmeler hafif veya şiddetli olabilir, dayanılmaz ağrılara yol açabilir.
Kramplar aşırı egzersiz, yetersiz su içmek veya mineral eksikliğinden kaynaklanabilir.
5. Aşırı veya Çok Az Terleme
Organların ve organ sistemlerinin işlev görmesine yardımcı olan sinirlerde gerçekleşen hasarlar otonomik nöropati denilen duruma yol açabilir. Otonomik sinirler hasar gördüğünde terleme problemleri ortaya çıkar.
Bazı kişilerde özellikle üst gövde ve baş bölgesinde aşırı terleme yaşanırken, bazı kişilerde daha az terleme görülür ve bu da fiziksel aktivite boyunca vücut ısısının düzenlenmesini engeller.
2009 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre polinöropati başlangıcında terleme çevresel olarak başlar ve nöropati ilerledikçe ortadan kalkar.
6. Aşırı Aktif Mesane
Nöropati belirtileri arasında mesanenin aşırı aktif olması, yani sık idrara çıkma yer almaktadır.
Mesane idrar ile dolduğunda idrar boşaltılana kadar onu içeride tutmak için birçok kas bir arada çalışır. Sinir mesajları beyin ile idrar yapmayı kontrol eden kaslar arasında gidip gelir.
Belirli bir tür sinir hasarı oluştuğunda kaslar doğru zamanda sıkışıp gevşeme becerisini kaybedebilir. Ayrıca sinir hasarı mesaneye yanlış sinyaller gönderebilir. Bu durumda sürekli idrar yapmanız gerekiyor gibi hissedebilirsiniz.
Normal doğum yapan kadınlarda ve diyabet hastalarında da mesane problemleri yaşanabilir.
7. Yoğun Baş Ağrıları
Nöropati belirtileri arasında elektrik şoku gibi kısa ama şiddetli baş ağrıları yer almaktadır.
Kısa ve şiddetli baş ağrıları sinir sıkışması halinde ortaya çıkabilen bir durum olan oksipital nevralji hastalığında da ortaya çıkabilir. Oksipitial nevralji beyinden baş ve boyun bölgesine doğru gelen, kasları kontrol eden ve duyuları taşıyan 12 kafatası sinirinden birinin iltihaplanması durumudur.
Bu durumda ağrı boynun üst kısmında ve başın arka bölgesinde hissedilir. Bu baş ağrısı zonklama, yanma vb. şekillerde hissedilebilir.
8. Denge Kaybı
Nöropati belirtileri arasında bir diğeri denge kaybıdır. Denge kaybı düşme ve yaralanma riskini de arttıracağından görmezden gelinmemesi gereken bir belirtidir.
Duyuları kontrol eden sinirler hasar gördüğünde beyin sinyalleri ve vücut hareketleri arasında koordinasyon eksikliğine neden olur. Bu koordinasyon eksikliği vücudun konumunun korunmasına engel olur ve düşmelere bağlı yaralanmalara yol açabilir.
Denge kaybı nöropati belirtileri arasında olmakla birlikte Parkinson hastalığından da kaynaklanabilir. Parkinson hastalığı beyindeki sinir hücrelerinin zarar görmesidir.
