Emzirme dönemindesiniz ve süt yapan yiyecekler hakkında bilgi arıyorsunuz. O halde bu yazımız tam size göre. Emziren bir anne olarak muhtemelen aklınızda pek çok soru var. Bebeğinizin sağlığı ve büyümesiyle ilgili kaygılanıyorsunuz ve elinizden gelenin en iyisini yapmak istiyorsunuz. Emziren annelerin en çok sorduğu sorulardan biri ise süt yapan yiyecekler ile ilgili.
Emzirme dönemi bir annenin yediklerine ve sağlığına en fazla dikkat etmesi gereken dönemlerin başında geliyor. Bu dönemde yediğiniz her şey doğumdan sonraki iyileşme sürecinizi de yakından etkileyecek. Elbette yediklerinizin en büyük etkisi ise sütünüzün miktarı üzerinde olacak.
Anne sütü nasıl arttırılır?
Evet, geldik asıl soruya: anne sütü nasıl arttırılır? Aslında vücudunuzun ürettiği süt miktarını arttıran en önemli unsurların başında bebeğiniz geliyor. Nasıl mı? Bebeğiniz emdikçe gerçekleşen sinir uyarılmaları göğüslerin daha fazla süt üretmesini sağlıyor. Süt boşaldıkça süt üretimi artarak tekrarlanıyor. Yine de süt miktarını arttırmanız gerektiğini hissediyorsanız, süt üretimini arttıracak yiyecekleri tercih edebilirsiniz.
Süt Yapan Yiyecekler: Anne Sütünü Arttıran 25 Harika Yiyecek
Anne sütünü arttıran belirli yiyecekler bulunmaktadır. Anne sütü yeni doğan bir bebeğin büyümesi ve beyin gelişimi için gerekli tüm besinleri içermektedir. İşte anne sütünü arttırmak için tabağınıza koymanız gereken 26 önemli yiyecek. Bu yiyecekler anne sütünü arttırdığı gibi doğum sonrası toparlanma sürecinizi de hızlandıracak:
1. Yulaf
Süt yapan yiyecekler arasında ilk sırada yulaf bulunuyor. Yulafı hazırlaması da oldukça kolay.

- Yulafın doğum sonrasında diyabeti kontrol altına aldığı biliniyor.
- Yulaf enerji dolu bir besindir.
- Lif içerir ve sindirim sistemine yararlıdır.
- Kahvaltıda bir kase yulaf yiyebilirsiniz. Yulafı süte veya yoğurda karıştırarak tüketebilirsiniz.
2. Rezene Tohumu
Rezene tohumu süt yapan yiyecekler arasında önemli bir yer işgal ediyor.

- Rezene tohumu hazmettiricidir ve bebeklerde kolik kontrolünde etkilidir.
- Rezene tohumu soslara eklenebileceği gibi sebze yemeklerine ve salatalara da eklenebilir. Ayrıca rezene çayı içebilir, sütü rezene ile birlikte kaynatıp tüketebilirsiniz.
- Ayrıca yemekten sonra birkaç rezene tohumu çiğnemek ferahlatıcı bir etki yapacaktır.
3. Çemenotu Tohumu
Çemenotu tohumunun anne sütünü arttıran yiyecekler arasında olduğu bilinmektedir.

- Doğum sonrasında kabızlığı önlemek için bir bardak süt ile birlikte filizlenmiş çemen otu çiğneyebilirsiniz.
- Çemen otu anne sütünü arttıracaktır.
- Çemen otunu baharatlarda veya aroma verici olarak kullanabilirsiniz.
- Çemen otunu rezene ve pirinç ile karıştırıp kahvaltılık pankek şeklinde hazırlayabilirsiniz.
4. Olgunlaşmamış Papaya
Papaya Güney Asya ülkelerinden dünyaya yayılmış bir meyvedir. Papayanın süt yapan yiyecekler arasında olduğunu söyleyebiliriz.

- Papaya doğal bir sakinleştiricidir. Sizin ve bebeğinizin daha iyi hissetmenize yardımcaı olur.
- Papayayı salatalara ekleyerek veya tek başına tüketebilirsiniz.
5. Ispanak ve Pancar Yaprakları
Ispanak ve pancar yaprakları demir, kalsiyum ve folik asit yönünden yüksek olduğundan süt yapan yiyecekler arasındadır.
- Anemi hastası annelerde takviye edici özelliğe sahiptir.
- Ispanak meme kanserini engelleyen belirli bitkisel kimyasallar içermektedir.
- Ispanak ve pancar yapraklarını gün içerisinde tükettiğiniz çorbalara ekleyebilirsiniz.
- Ayrıca bunları hamurla karıştırarak küçük atıştırmalık poaçalar yapabilirsiniz.
- Ispanak aşırı düzeyde tüketilmemelidir. Fazla ıspanak tüketimi bebekte ishale yol açabilir.
6. Sarımsak
Sarımsak anne sütünü arttıran yiyecekler arasında olmakla birlikte enfeksiyon giderici özellikler de taşır.
- Sarımsak süt üretimini arttıran kimyasal bileşenler içerir.
- Sarımsak tüketimi her türlü kansere karşı korur.
- Sarımsağı çorbalarınıza ekleyerek veya doğrudan tüketebilirsiniz.
- Sarımsağı yaptığınız her yemeğe eklemeye çalışın.
7. Çörek Otu
Çörek otu anne sütünü arttıran yiyecekler arasındadır.
- Süt yapan yiyecekler arasında bulunan çörek otunu süt ve badem ile karıştırabileceğiniz gibi, yoğurt ile birlikte de tüketebilirsiniz.
- Çörek otu aşırı tüketilmemelidir.
8. Havuç
Kahvaltıda veya öğle yemeğinde bir bardak havuç suyu içmek anne sütünü arttıran bir etki yapacaktır.

- Tıpkı ıspanak gibi havuçta da anne sütünü arttıran özellikler bulunmaktadır.
- İçeriğindeki A vitamini anne sütünün kalitesini de arttıracaktır.
- Havucu çiğ, buharda pişmiş veya çorba ve sebze yemeklerinin içine eklenmiş şekilde tüketebilirsiniz.
- Kış aylarında püre haline getirilmiş havucu süt ile birlikte karıştırarak içebilirsiniz.
9. Su ve Meyve Suları
Bol miktarda su içmek ve çeşitli meyve suları anne sütünü arttıran besinler içerisinde yer alır. Su ve meyve suları her emzirmede gelen süt miktarını arttıracaktır.
- Bol su içmek vücudunuzun su ihtiyacını gidererek süt üretimi sırasında kaybedilen suyu geri kazandıracaktır.
- Gün içerisinde 1.5-2 litre su içmeye çalışın. Ayrıca her emzirmeden önce 1 bardak su içebilirsiniz.
10. Arpa
Barley süt yapan yiyecekler arasında olmanın yanı sıra vücudunu su ihtiyacını da karşılamaya yardımcı olur.
- Arpayı haşlayarak gün içinde suyunu içebilirsiniz.
- Arpayı diğer sebzelerle ve yemeklerle birlikte tüketebilirsiniz.
11. Kuşkonmaz
Kuşkonmazın süt yapan yiyecekler arasında olduğu bilinmektedir.

- Kuşkonmazın lif oranı yüksektir.
- İçinde bol miktarda A ve K vitaminleri bulunur.
- Süt üretimi için gerekli olan hormonların miktarını arttırır.
- Kuşkonmazı yıkayıp soyun. Süt ile kaynatın. Süzün ve için.
12. Esmer Pirinç
Yapılan bilimsel araştırmalara göre esmer pirinç de süt yapan yiyecekler arasındadır. Ayrıca esmer pirinç anneye doğumdan sonra gerekli olan ekstra enerjiyi kazandırır. İştahı açarak annenin besleyici gıdalar yemesine yardımcı olur. Esmer pirinç ile beyaz pirinçte yaptığınız gibi pilav veya çorba hazırlayabilirsiniz.
13. Şeftali
Hamilelik süresince ve hamilelik sonrasında vücutta hormon düzeyleri değişir. Kurutulmuş şeftali vücudunuzdaki hormon düzeylerini dengeleyen bazı kimyasallar içerir.
- Şeftali kalsiyum ve lif yönünden zengindir ve süt yapan yiyecekler arasındadır.
- Şeftaliyi yulaf ile birlikte tüketebileceğiniz gibi tek başına da tüketebilirsiniz.
14. Somon
Somon mükemmel bir Omega-3 ve temel yağ asitleri kaynağıdır.

- Gerek Omega-3 gerekse de temel yağ asitleri son derece besleyicidir ve emzirme dönemindeki anneler için çok önemlidir.
- Menünüzde somon bulundurmak anne sütü hormonlarını arttırarak sütünüzü daha besleyici hale getirir.
- Somonu buharda pişmiş şekilde, fırında veya ızgarada hazırlayarak tüketebilirsiniz.
15. Kimyon
Kimyon tohumları anne sütünü arttıran yiyecekler arasındadır. Ancak kimyon tohumları aşırı miktarda tüketilmemelidir.
- Kimyon iştah açıcıdır ve yağ yakar.
- Sindirim sorunlarını gidermeye yardımcı olur.
- Kimyonu her türlü yemeğinizin içerisine karıştırarak tüketebilirsiniz.
16. Fesleğen Yaprakları
Fesleğen yaprakları antioksidan kaynağıdır.
- Fesleğen sakinleştirici bir etki yapar. Bu emziren annelerde sütün artması için son derece önemlidir.
- Fesleğen bebeğinizin bağışıklık düzeylerini destekler.
- Fesleğen yapraklarını çayın içerisine ekleyerek tüketebilirsiniz.
- Bir bardak sıcak suyun içerisine bir miktar fesleğen yaprağı ekleyerek bekletin. Bu içeceği sabah aç karnına içtiğinizde etkisini görebilirsiniz.
17. Dereotu
Dereotu süt yapan yiyecekler arasındadır.
- Dereotunun anne sütünü arttırdığına inanılmaktadır.
- Dereotunun lif ve K vitamini oranı yüksektir. Özellikle doğumda kaybedilen kanın geri kazanılmasına yardımcı olur.
- Dereotunu yoğurdun içerisine doğrayarak tüketebilirsiniz.
18. Yeşil Kabak
Kabak genellikle sevilen bir yiyecek olmasa da son derece besleyicidir.
- Kabak, su içeriği yüksek bir yaz sebzesidir. Bu yüzden vücudun su ihtiyacını karşılamaya yardımcı olur.
- Kabak sütün hem miktarını hem kalitesini arttırır.
- Kabağın sindirimi kolaydır ve süt üretimine yardımcı olur.
- Kabağı zeytinyağlı yemek şeklinde veya fırın yemeklerinde kullanarak tüketebilirsiniz.
19. Tatlı Patates
Tatlı patates önemli bir potasyum kaynağıdır. Yorgunlukla savaşmak için gerekli olan karbonhidratı üreten enerjiyi içerir.

- Tatlı patateste C ve B-kompleks vitaminleri bulunur. Ayrıca mineral içeriği sayesinde doğal bir kas gevşeticidir.
- Tatlı patatesi her türlü sulu yemek ve fırın yemeklerinize ekleyebilirsiniz.
20. Badem
Badem içeriğindeki Omega-3 ve E vitamini sayesinde süt yapan yiyecekler arasındaki yerini almıştır.
- Bademdeki E vitamini hamilelik sonrasındaki çatlakların neden olduğu kaşıntıyı azaltır.
- Anne sütünü arttırmak için gerekli olan hormonları arttırır.
- Bademi tane olarak veya ezilmiş şekilde tüketebilirsiniz.
- Ayrıca bademi yulafa ekleyerek yiyebilirsiniz.
21. Bezelye
Bezelye emziren anneler için süt yapan yiyecekler arasındadır ve protein yönünden güçlüdür.

- Bezelyede bol miktarda kalsiyum, B-kompleks vitamini ve lif bulunur.
- Bezelyeyi bir gece önceden suda bekleterek ertesi sabah haşlayabilirsiniz. Salatalarınıza ekleyerek tüketebilir veya yemeğini yapabilirsiniz.
- Bezelyeyi robottan geçirip içerisine sarımsak ve limonsuyu ekleyerek yiyebilirsiniz.
22. Drumstick Bitkisi
Drumstick demir ve kalsiyum yönünden zengin bir bitki olduğundan anne sütünü arttıran yiyecekler arasındadır.

- Drumstick süt üretimini arttırır.
- Drumstick bağışıklık sistemini ve sinir sistemini güçlendirir.
- Buharda pişirip üzerine istediğiniz bir sosu ekleyerek tüketebilirsiniz.
- Ayrıca drumstick bitkisi sebze yemeklerinde ve sebze dolgularında kullanılabilir.
23. Haşhaş Tohumu
Emziren annelerin emzirme sırasında rahatlaması çok önemlidir. Haşhaş tohumu rahatlamanıza ve sakinleşmenize yardımcı olacak yatıştırıcı özelliklere sahiptir.

- Haşhaş tohumunu minimum düzeyde tüketmeye çalışın.
- Haşhaş tohumu emzirme döneminde zihninizi ve vücudunuzu rahatlatmaya yardımcı olur.
- Haşhaş tohumunu tatlılara, yemeklere ve salatalara ekleyebilirsiniz.
24. İnek Sütü
İnek sütünde kalsiyum ve temel yağ asitleri bulunur. İnek sütü anne sütünü arttırır. Emzirme döneminde inek sütü içmek bebeklerde inek sütü alerjisi riskini de azaltmaktadır.
- Günde 1-2 bardak inek sütü içebilirsiniz.
25. Yağlar
Doğum sonrasında ve emzirme döneminde yağları tüketmeye devam etmelisiniz.
Yağlar süt üretiminin önemli bir parçasıdır. Vitaminlerin ve minerallerin vücut tarafından emilmesine yardımcı olur. Kabızlığı önler. Emzirme döneminde tüketilebilecek yağlar arasında zeytinyağı ilk sıradadır. Sağlıklı yağlar anne sütündeki yağın da kalitesini arttıracaktır
Yukarıda sayılan süt yapan yiyecekler arasında bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış olanlar olduğu gibi, kanıtlanmamış olanlar da bulunmaktadır. Ancak tüm bu yiyecekler geleneksel olarak tüm dünyada anne sütünü arttırmak için kullanılmaktadır. Bu yiyeceklerin hiçbiri hamilelik ve emzirme döneminde aşırı miktarlarda tüketilmemelidir. Ayrıca bunları tüketirken gördüğünüz yan etkileri de bir kenara not ediniz. Mümkünse bunların organik olarak üretilenlerini edinmeye çalışınız. Böylece bitkilerin üzerindeki böcek ilacı kalıntılarının vücudunuza girme riskini de azaltmış olursunuz.
Emzirme Döneminde Yenmemesi Gerekenler
Emzirme döneminde patates, baklagiller, mango ve çiğ muz gibi gaz yapıcı yiyecekleri az miktarda tüketmeye çalışın.
Kekik, maydanoz ve lahana gibi yiyecekler de süt üretiminiz üzerinde olumsuz etki yapabilir.
Vejeteryan veya vegan bir beslenme tarzı benimsiyorsanız sizin ve bebeğinizin temel vitamin ve minerallerden eksik kalmaması için gıda takviyeleri almaya özen gösteriniz.
Anne Sütü Nasıl Arttırılır?
Birçok anne aslında sütü az olmadığı halde sütünün az geldiğini düşünür. Sütünüzün yeterli olup olmadığını anlamanın yollarından biri de bebeğin kilosunu ölçmektir. Bebeğin sağlıklı bir şekilde kilo alıyor olması sütünüzün yeterli olduğunun göstergelerinden biridir. Yine de sütünüzü arttırmak istiyorsanız anne sütünü arttıran tavsiyeler hakkında şunları izleyebilirsiniz:
- Sık emzirin. Süt üretimi bir arz talep sürecidir. Bebek ne kadar süt emerse, vücuttaki süt üretimi o kadar fazla olacaktır. Her iki saatte bir bebeğinizi emzirin. Emzirme sırasında bebeğinizi doğru bir konumda tutmanız yararlı olacaktır.
- Sütünüzü sağın. Bebeğiniz göğüslerinizi boşaltacak kadar fazla süt emmiyorsa, emzirme sonrasında süt üretiminin devam etmesini sağlamak için sütünüzü sağabilirsiniz.
- Emzirme tatili (Nursing vacation). Bu teknikte anne iki veya üç gün boyunca evde kalır ve bu süre içerisinde her fırsat bulduğunda ya bebeğini emzirir ya da sütünü sağar. Bu süt arttırmada oldukça etkili bir yöntemdir.
- Taraf değiştirin. Bebeğinizin her iki göğüsten de süt emmesini sağlayın. Her emzirmede iki veya üç kez taraf değiştirin. Ancak bebeğinizin bir memedeki sütü bitirdikten sonra diğerine geçmesini sağlayın.
- Emzik ve göğüs ucu aparatı kullanmayın. Tıbbi gerekçelerle doktorunuz tarafından tavsiye edilmediği sürece emzik ve göğüs ucu aparatı kullanmayın.
- Bebeğinize katı gıda vermeyin. Bebeğiniz altı ayını doldurmadan ona katı gıda, su veya mama vermeyin.
- İyi dinlenin. Sağlıklı beslenmeye ek olarak iyi dinlenin. Sağlıklı beslenin ve yeterli su için.
- Alkol ve tütün ürünlerinden uzak durun. Alkol ve tütün ürünleri hem hamilelikte hem de emzirme döneminde anne ve bebek için son derece zararlıdır. Tütün ve alkol ürünleri süt üretimini azaltır. Alkol ve tütün ürünleri anne sütü yoluyla bebeğe geçer ve gelişim problemlerini tetikler.
- İlaçlarınızı gözden geçirin. İlaç kullanıyorsanız bunların anne sütünü etkileyip etkilemediğini doktorunuza sorun. Doğumdan sonra doğum kontrol ilacı kullanmayın.
- Sakin ve rahat olun. İster inanın ister inanmayın stres süt üretimini azaltır. Bebek bakımı zorlu bir iştir ve yeterince dinlenecek vakit bulamayabilirsiniz. Bu konuda ailenin diğer bireylerinden yardım isteyin. Stres yönetim tekniklerini öğrenin.
- Doğru sutyeni kullanın. Göğüs bölgesine baskı yapan dar sutyen kullanımı süt akışını olumsuz etkiler. Yanlış sutyen kullanımı kanalların tıkanmasına ve süt üretiminin azalmasına neden olur.
- Göğüs masajı: Göğüslerinize masaj yapmak süt kanallarının açılmasına, sertleşmiş alanların yumuşamasına yardımcı olur. Göğüs masajı süt üretimini arttırmasa da sütün daha iyi akmasını sağlar.
- Emzirme sırasında ten teması kurun. Mümkünse kendi üstünüzdeki ve bebeğinizin üstündeki giysileri çıkarın. İkinizi de örtecek şekilde bir battaniyeye sarılın ve emzirmeye başlayın. Bu hem anne-bebek arasındaki bağı kuvvetlendirecek hem de rahatlamayı sağlayarak süt üreten hormonları uyaracaktır.
- Süt sağma. Süt üretiminin devam etmesi için emzirme seansları arasında veya sonrasında kalan sütünüzü sağın. Sütü sağma süresi en az 5 dakika olmalıdır.
Kaynaklar
Bu yazı uluslararası hakemli dergilerde yayınlanan bilimsel araştırmalara dayanmaktadır.
- Maternal Diet
- The effects of repeated exposure to garlic-flavored milk on the nursling’s behavior.
- The Effect of Ginger on Breast Milk Volume in the Early Postpartum Period: A Randomized, Double-Blind Controlled Trial.
- The Use, Perceived Effectiveness and Safety of Herbal Galactagogues During Breastfeeding: A Qualitative Study.
- aternal experiences with and sources of information on galactagogues to support lactation: a cross-sectional study.
- Cholesterol-lowering effects of oat β-glucan: a meta-analysis of randomized controlled trials.
- Fluid intake of pregnant and breastfeeding women in indonesia: a cross-sectional survey with a seven-day fluid specific record.
- he use of galactogogues in the breastfeeding mother.